Турди Назар 1948 йилнинг 1 июлида Жалолиддин Балхий ноҳиясида туғилган. Тожикистон Давлат педагогика институтида таҳсил олган.

"Муҳаббат", "Наво", "Топишмоқлар - ақл чархлар", "Оқиллар ва бахиллар", "Тўёна", "Эгамберди ботир", "Суронли йиллар" каби назм ва насрда битилган асарлари нашр қилинган.

Юртгинам…

Юртгинам, табиат боқмай бўй-энга,

Ҳадя этмиш улкан тоғларни талай.

Тоғлар билан бирга қизғонмай сенга,

Беқиёс чирой ҳам бермиш ҳар қалай.

Юртгинам, сенга-ку, ҳотам табиат,

Нима лозим кўрса, берибди ортиқ.

Мен эса, қизғониб бировга зиёд,

Ҳатто, бир тошингни этолмам тортиқ!

Ватан

Тоғларинг осмонга устун бўлса ҳам,

Мен митти қалбимга сени жойладим.

Ёвуз, ёт кўзлардан қизғондим ҳар дам,

Кўкрак қафасимни қалқон айладим.

Сахий қучоғингда ҳамма нарса мўл,

Мен учун бари нақд: бойлик, тожу тахт…

Англадим, лозиммас, узатмадим қўл,

Бағрингда яшашнинг ўзи, ахир, бахт!

Манзара

Еру кўкда ҳоким завқ, сурур,

Боғлар аро шўх қушлар сайрар.

Офтоб кўкдан сочар заррин нур,

Бор мавжудот энтикар яйрар.

Мажнунтоллар турар соч ёйиб,

Еллар уни тарар беозор.

Ҳар лаҳзада борар кичрайиб,

Кекса тоғнинг бошидаги қор…

***

Кашф этди, бир инсон ёғочдан дутор,

Сўнг чертиб яратди аламли бир куй.

Бу куй одамларни йиғлатди зор-зор,

Машҳур бўлиб кетди, кейин ўша куй.

Кашфиётчи ўтди бир кун оламдан,

Унга йиғлаб ҳеч ким тутмади мотам.

Аммо унинг куйи чалингани он,

Ёш тўкиб бўзлади бағри тошлар ҳам.

***

Бугун юрагимда қайғу, ҳасрат мўл,

Бугун ҳеч тинмайди кўзларимдан ёш.

Менга хоҳ танишу хоҳ нотаниш бўл,

Ҳол сўраб, кўнглимни кўтаргин, юртдош.

Пайт келар, ўт каби қалбингни ёқиб,

Бу ғамлар сенинг ҳам тушар бошингга.

Ўшанда ўтмасман бепарво боқиб,

Мен ҳам ҳамдард бўлиб келгум қошингга.

***

Одамлар, шерикман шодлигингизга,

Мен ҳам даврангизда хушчақчақ ва шод.

Қўшиқ ҳам куйлагум жўр бўлиб сизга,

Ханда ҳам улашгум, этгум дил обод.

Бироқ шерик юриб доим шод дамда,

Қайғули чоғларда орадан қочсам.

Ўтинчим шу фақат: ёнай оламда,

У вақт бу гуноҳим кечирманг ҳеч ҳам.

Ойдинда

Ой юксакда уриб барқ,

Ёғду сепар бетиним.

Ёғду ичра бўлиб ғарқ,

Симобдай сой оқар жим.

Соҳилда хаёл суриб,

Мажнунтол тарайди соч.

Ёнбошида тик туриб,

Мудрар қоя-яланғоч.

"Қув" ел эса, айланар,

Чиқиб қоя тошига.

Ва тушмоққа шайланар,

Мажнунтолнинг қошига.

Ухлар ёғду бағрида,

Алп келбатли қоялар.

Писиб жарлар қаърида,

Титраб ётар соялар…

***

Яна баҳор келди… яшарди олам,

Яна чопиб қолди шошқин ирмоқлар.

Зўр шиддат бошланди дарёларда ҳам,

Гулгун гилам ёйди сўлим қирғоқлар.

Яна юрагимда сирли ҳаяжон,

Сулув гўшаларга кўчар хаёлим.

Қўлларим кўзимга этиб соябон,

Сен юрган йўлларга термуламан жим.

Гуллар терай дейман, сен-чун саралаб,

Чақиргим келади номингни айтиб.

Гўё келмоқдасан боғлар оралаб,

Ҳув ўша ўн саккиз ёшингга қайтиб.

Кўклам қайтиб келди… ҳали бу кўклам,

Менинг ҳаётимда қайтар неча бор.

Сен эса қайтмадинг, қайтмагайсан ҳам,

Қизиқ, мен кутарман ҳамон умидвор.

***

Қўй, дўстим, ҳеч нима керакмас менга,

Тасалли, ҳамдардлик керакмас шу дам.

Кечир, муҳтожмасман бугунча сенга,

Муҳтожмасман бугун ўзгаларга ҳам.

Мен севгимни излаб тополган куним,

Танҳо ўзим эдим энг бахтли одам.

Эплолмасдан бугун йўқотдим уни,

Танҳо тортмай энди аламини ҳам.

***

Аввал узоқ эдик бир-биримиздан,

Бироқ яқин энди қалблар чинакам.

Мактублар келарди устма-уст сиздан,

Жавоб ёзар эдим пайдар-пай мен ҳам.

Кейин яқин бўлдик… Юзма-юз бугун,

Сокин уйда мана турибмиз шу чоқ.

Билсак, бизлар яқин бўлган ўша кун,

Қалблар бир-биридан тушибди узоқ.

***

Кани, куйчигинам, мана сенга тор,

Шодон қўшиқларни куйлагин бир дам.

Ювилсин диллардан ҳасрату ғубор,

Ўзни ҳис этайлик гўдакдек беғам.

Шодликни куйла-ю, лек куйчигинам,

Ғамгин куйларни ҳам унутма буткул.

Шодлик-ла умр бўйи кўз кўрмаса нам,

Қайғули чоғларда йиғлаш ҳам мушкул.

***

Сен шошиб югурдинг, елдинг ҳамма вақт,

Мен эса, шошмасдан ташладим одим.

Сен барвақт англадинг ишқ недир, не бахт,

Мен эса, англолмай юравердим жим…

Ишқдан жудо бўлдинг, бахт ўгирди юз,

Энди сен пушаймон шошганинг учун.

Мен ҳам сенинг каби бахтсизу ёлғиз,

Шошилмай кеч кўзим очганим учун.

***

Ўзингни бепарво тутмоқ истайсан,

Мени таъқиб этар, бироқ кўзларинг.

Кўрмасликка олиб ўтмоқ истайсан,

Лов-лов ёниб кетар, шу он юзларинг.

Дуч келишдан чўчиб қочасан йироқ,

Ўзни чалғитмоққа излайсан чора.

Содда, ҳақиқатгўй кўзларинг бироқ,

Пинҳон сирларингни этар ошкора.

Бир кун...

Вақт келади, баҳорми ё куз,

Мен дунёдан ўтарман бир кун.

Мен ҳақимда айтиб кимлар сўз,

Ҳаётимга ясарлар якун.

Кузатаркан тобутим лоқайд,

Балки келмас кўзингга ёш ҳам.

Тобутда-чи, ётар ўша пайт,

Пинҳон сени севган бир одам…

Турди Назар, Ёвон ноҳияси.